Tarım ve Orman Bakanlığı, iki yıl üst üste işlenmeyen tarım arazilerinin sezonluk kiraya verilmesine ilişkin yeni bir adım attı. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik” ile, gerçek ve tüzel kişilere ait mülkiyetlerde yer alan kullanılmayan tarım arazileri tarımsal üretim amacıyla sezonluk olarak kiralanabilecek.
Yönetmelik, Türkiye genelinde tarımsal üretimin artırılması, atıl durumdaki toprakların ekonomiye kazandırılması ve gıda arz güvenliğinin sağlanması amacıyla uygulanacak.
Araziler Tarımsal Üretim Şartıyla Kiraya Verilecek
İki yıl boyunca işlenmeyen tarım arazileri, arazinin vasfı korunmak kaydıyla ve sadece tarımsal üretim amacıyla kullanılmak üzere sezonluk olarak kiraya verilecek. Bu kapsamda dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemlerine dahil edilmeyecek.
Arazi Tespit Komisyonu Kurulacak
İl ve ilçe müdürlükleri bünyesinde kurulacak Arazi Tespit Komisyonları, işlenmeyen tarım arazilerinin tespiti için çalışacak. Komisyon, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve yerinde yapılacak kontrollerle değerlendirme yapacak. Arazinin ekonomik bütünlüğü, verimliliği ve büyüklüğü dikkate alınarak, kiraya verilip verilemeyeceğine karar verilecek.
Komisyon başkan dahil toplam beş asil, iki yedek üyeden oluşacak. Kiraya verilecek alanlar, her yıl 1 Eylül itibarıyla başlayarak takip eden yılın 31 Ağustos’una kadar olan süreçte tespit edilecek.
Başvurular Elektronik Ortamda da Yapılabilecek
Komisyonun kesinleştirdiği kiralanabilir araziler, il müdürlüğünün internet sitesinde yedi gün boyunca ilan edilecek. Bu ilan süresince başvuruda bulunmak isteyenler, “Tarım Arazisi Kiralama Talep Formu”nu doldurarak il müdürlüklerine başvuru yapabilecek. Ayrıca başvurular, Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden elektronik ortamda da gerçekleştirilebilecek.
Kiralamada Yerel Çiftçiye Öncelik
Kiraya verilecek tarım arazilerinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet eden çiftçiler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları, kiralama işlemlerinde öncelikli olacak. Aynı gruptan birden fazla talep olması halinde en yüksek teklifi veren kişi veya kuruluşa kiralama yapılacak. Öncelikli gruplardan talep gelmemesi durumunda ise diğer istekliler arasında en yüksek teklifi veren tercih edilecek.
Kiralama işlemi sonrası, araziler sözleşme tarihinden itibaren 15 gün içinde kiracılara teslim edilecek.
Kiracılar Desteklerden Yararlanabilecek
Kiralama sürecinin ardından, araziler Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kayıt sistemlerine dahil edilecek. Bu sayede kiracılar, tarımsal destekleme programlarından yararlanabilecek.
Kira bedelleri, doğrudan arazi malikine ya da hak sahibine ödenecek. Malik ya da hak sahibine ulaşılamaması halinde, ödemeler bir kamu bankasında açılacak üçer aylık vadeli özel hesapta nemalandırılacak. Mülkiyeti ihtilaflı olan tarım arazilerinde ise, hukuki süreç tamamlandıktan sonra biriken kira geliri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak.
Kira Bedeli Rayiçten Düşük Olamayacak
Komisyon tarafından belirlenen kira bedeli, rayiç değerinin altında olamayacak. Rayiç kira bedelinin tespitinde, benzer özellikteki en az üç tarım arazisinin piyasa koşulları dikkate alınacak. Ancak, akraba ya da hissedarlar arası yapılan, sosyal nedenli özel kiralamalar bu değerlendirmeye dahil edilmeyecek.
Kurallara Uymayan Kiracılar Sistem Dışında Kalacak
Kiracının, kiraladığı arazide yönetmelik ve sözleşmeye aykırı uygulamalar yapması durumunda, hem kira hakkı sona erecek hem de bu kişi bir sonraki yıl yapılacak kiralamalarda başvuruda bulunamayacak. Bu süreçte mülk sahiplerinin yasal hakları ise saklı kalacak.