Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü, hayvanların gen özelliklerinden faydalanarak damızlık değer tespitinin yapıldığı "Genomik Seleksiyon" çalışmalarını hız kesmeden sürdürüyor. Proje ile hedef, yüksek verimli hayvanlardan elde edilen spermalar ile suni tohumlama yaparak hayvansal üretimde maksimum artışı sağlamak.
Hayvanlarda ekonomik verim özelliklerinin çok sayıda gen tarafından belirlenmesi, yüksek verim açısından yetiştiricilerin önünde önemli bir engel olarak duruyor.
GEN HARİTALARI ÇIKARILIYOR
Tarım ve Orman Bakanlığının yürüttüğü Genomik Seleksiyon çalışmaları ise bu engeli ortadan kaldırarak sorun olmaktan çıkarıyor.
Genomik Seleksiyon ile büyükbaş hayvanlar üzerinde birçok gen bölgesi tarafından kontrol edilen ve verim özelliklerini belirleyen genler tespit ediliyor.
Bu teknoloji sayesinde, DNA dizilerinin kullanımı ile yürütülen çalışmalardan elde edilen gen haritaları çıkarılıyor.
Gen haritaları sayesinde, gen bilgileri kullanılarak, verim özellikleri yönünden damızlık değer tespiti tahmininde bulunulabiliyor.
BOĞALARIN DAHA BUZAĞI İKEN DAMIZLIK OLUP OLAMAYACAĞI BELİRLENİYOR
Bu damızlık değer tespiti sayesinde, boğaların daha buzağı iken DNA'ları inceleniyor ve ileride istenilen verimi sağlayacak, uygun bir boğa olup olmayacaklarına karar verilebiliyor. Yetiştiriciler daha küçük yaşta sığırlarının damızlık olarak kullanılıp kullanılamayacağını bu teknoloji sayesinde test yaptırarak öğrenebiliyor.
GENETİK METERYALDE DIŞA BAĞIMLILIK AZALACAK
Genomik seleksiyon ile ülkemize uygun damızlık materyal temini yerli imkânlarla karşılanabilecek, damızlık ve genetik materyal (sperma, embriyo) kullanımında dışa bağımlılık azaltılacak. Genomik teknolojilerin hayvan ıslahında uygulamaya aktarılması ile ulusal ölçekte ülkemizin ihtiyaç duyduğu yüksek kalitede damızlık hayvan üretimi ve rekabetçi hayvansal üretimin önü açılacak.
HEDEF HAYVANSAL ÜRETİMDE ARTIŞ
Genomik seleksiyon çalışmalarına 2016 yılında başlanmış olup, siyah alaca (Holstein) ırkında referans popülasyon oluşturulma süreci tamamlandı. Simental ırkındaki çalışmalar ise hız kesmeden devam ediyor.
Genomik damızlık değer tespiti yapılan siyah-alaca ve simental ırkı boğalardan elde edilen spermaların suni tohumlama uygulamalarında kullanılması ile yüksek verimli ırkların temini ile hayvansal üretimde artış hedefleniyor.
