Uluslararası Tohum Federasyonu (ISF) organizasyonunda, İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen Dünya Tohumculuk Kongresi’nde konuşan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarımsal üretimin artan stratejik önemine dikkat çekti. Son çeyrek yüzyılda yaşanan küresel gelişmeleri değerlendiren Yumaklı, özellikle Kovid-19 salgınıyla birlikte başlayan “yeni normal”in; üretim, sanayi, ticaret ve tedarik zincirleri üzerinde büyük etkiler yarattığını vurguladı.
İklim değişikliği, ekonomik krizler, afetler, bölgesel çatışmalar, savaşlar ve siber tehditlerin küresel riskleri artırdığına işaret eden Bakan Yumaklı, bu gelişmelerin gıda güvenliğini tehdit eder hale geldiğini ifade etti. Yumaklı, bu durumun birçok ülkeyi tarımsal üretim konusunda daha içe dönük ve milliyetçi politikalar geliştirmeye yönelttiğini kaydetti.
Yeni Yol Haritası: Sürdürülebilirlik, Dijitalleşme, Ar-Ge ve Aile İşletmeleri
Bakan Yumaklı, günümüzde ülkelerin tarım politikalarını şekillendiren dört temel başlığı şu şekilde sıraladı:
1. Yeni normalin etkilerine karşı sürdürülebilir üretim,
2. Teknoloji ve dijitalleşmenin sektöre entegrasyonu,
3. Tarımsal Ar-Ge faaliyetlerinde verimlilik ve kalite,
4. Aile işletmelerinin desteklenerek yaygınlaştırılması.
Bu başlıkların, gıda arz güvenliğinin sağlanmasında önemli bir yol haritası sunduğunu belirten Yumaklı, 2050 yılına kadar gıda ihtiyacının artacağına dikkat çekerek, tohumculuk sektörünün bu sürecin merkezinde yer aldığını vurguladı.
Tohumda Yerli ve Milli Başarı: 103 Ülkeye İhracat
Türkiye’nin tohumculuk sektöründeki başarılarına da değinen Yumaklı, devlet politikalarında tohumculuğun özel bir yer tuttuğunu söyledi. Son 23 yılda tohumculuk alanında faaliyet gösteren firma sayısının 1117’ye ulaştığını ve bu firmaların %94’ünün yerli olduğunu açıkladı.
Sertifikalı tohumluk üretiminin 9 kat artarak 1 milyon 300 bin tona yükseldiğini belirten Yumaklı, sertifikalı fide ve fidan üretiminin de 46 kat artışla 186 milyon adede ulaştığını aktardı. Ata Tohumu Projesi kapsamında 49 yerel çeşidin tescillenerek koruma altına alındığını da hatırlattı. Ayrıca, kuraklığa dayanıklı 79 ve soğuğa dayanıklı 3 yeni tohumluk çeşidinin geliştirildiğini ve çiftçilere sunulduğunu söyledi.
Türkiye’nin sahip olduğu iki tohum gen bankasında yaklaşık 122 bin tohum materyalinin korunduğunu, ayrıca 18 gen bankasında 107 türe ait 10 binden fazla canlı örneğin muhafaza edildiğini belirten Yumaklı, bu altyapının Türkiye’nin 103 ülkeye tohum ihracatı gerçekleştirmesini sağladığını ifade etti. Bugün itibarıyla tohum ihracatının 340 milyon dolar seviyesine ulaştığını kaydetti.
Dünya Tarımında Söz Sahibi Türkiye
Tarımda Türkiye’nin dünyadaki konumuna da değinen Yumaklı, tarımsal hasıla bakımından ilk 8 ülke arasında yer alındığını ve 8 tarımsal üründe dünya sıralamasında ilk 3’te bulunduğunu dile getirdi. Bu başarıda tohumculuk sektörünün büyük bir katkısı olduğunu belirtti.
Yumaklı ayrıca, 4. Tarım Orman Şurası’nda tohumculuğun tüm yönleriyle ele alındığını ve 8 ayrı çalışma grubunda detaylı değerlendirmeler yapıldığını belirterek, tohum sağlığı analizlerinden sertifikalı üretimin artırılmasına, sanayi entegrasyonundan yerli üretime kadar 5 hedef ve toplam 48 stratejinin belirlendiğini söyledi.
“Tohumun sadece üretim aracı değil, stratejik bir değer olduğunun farkında olmalıyız” diyen Yumaklı, kamuoyunun bu alanda daha fazla bilinçlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
TSÜAB ve TÜRKTOB’dan Destek Mesajı
Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği (TSÜAB) Başkanı Yıldıray Gençer de kongrede yaptığı konuşmada, Türkiye’nin tohumculuk alanında güçlü bir başarı hikayesi yazdığını belirterek, “100’den fazla ülkeye tohum ihraç eden güçlü bir sektörüz. Tüm dünya da bu başarıyı dikkatle izliyor” dedi.
Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler ise, Türkiye’nin yalnızca tarımsal üretimiyle değil, coğrafi konumuyla da büyük avantajlara sahip olduğunu belirterek, “Bu kongreden çıkacak kararların tüm tarım sektörüne ışık tutacağına inanıyorum” değerlendirmesinde bulundu.
