Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda alanında Avrupa Birliği (AB) ile uyumlaştırılmış etkin bir kontrol ve denetim mekanizması oluşturdu. Bu kapsamda gıda üretim, satış ve toplu tüketim yerlerine yönelik gerçekleştirilen denetim ve kontrollere, her yıl sayısı artan uzman teknik personelle aralıksız devam ediliyor.
Risk esaslı olarak Türkiye genelinde yürütülen kontrollerde 2019 yılında 1 milyon 215 bin 996 gıda denetimi yapıldı. Bu yıl ise ekim ayı itibarıyla 1 milyon 17 bin 663 gıda denetimi gerçekleştirilirken, bu faaliyetler devam ediyor.
Yıl sonuna kadar denetim sayısının 1 milyon 300 bine ulaşması bekleniyor.
2002 yılında gıda denetimi sayısı 39 bin 646 olarak kayıtlara geçmişti.
Gıda denetçisi sayısı 2002 yılında 1500 iken bu yıl itibarıyla 7 bin personelden oluşan "kontrol ve denetim ordusu" oluşturuldu.
Toplam 3 bin 605 ürün ifşa edildi
Bakanlık, sağlıksız gıda üreten, taklit ve tağşiş yapan gıda firmalarını kamuoyuna ifşa ederken, 2012 yılı ile bu yılın ekim ayı arasında değişik dönemlerde 26 kez kamuoyuna açıklama yapıldı.
Bu kapsamda, 1609 firmanın 3 bin 605 farklı parti ürününün kamuoyuna duyurusu yapıldı. Denetimler sonucu, 2 bin 999 parti ürün taklit-tağşiş kapsamında, 493 parti ürün ise içinde bulunmaması gereken ilaç etken maddesi veya boyar madde içermesi nedeniyle kamuoyuna ifşa edildi.
Geçen yıl 1211, Ekim 2020 itibarıyla ise 789 farklı parti ürün kamuoyuna duyuruldu.
Çapraz denetim planlaması
Bakanlıkça oluşturulan Alo 174 Gıda Hattı'na tüketicilerden gelen ihbar, şikayet, öneri ve diğer talepler web tabanlı yazılım sayesinde anında 81 il müdürlüğüne iletilirken, gerekli işlemler de yapılıyor. Uygulama kapsamında Alo 174 Gıda Hattı bugüne kadar toplam 2,4 milyon defa arandı.
Yapılan aramalardan ihbar-şikayet kapsamında olan 743 bin başvurunun 741 bini sonuçlandırıldı ve denetimlerle 54 binden fazla cezai işlem uygulandı.
Alo 174 Gıda Hattı, tüketicinin denetim mekanizmasına etkin katılımının sağlanması amacıyla 2009 yılında kurulmuştu.
Bakanlıkça, gıda ve gıdayla temas eden madde ve malzemeler için 6 bin çapraz denetim yapılması planlandı.
Yeni yasal düzenleme çıkarıldı
Öte yandan, kısa süre önce yasalaşan Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun'a göre, kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye atacak gıdalar, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplatılacak ve mülkiyeti kamuya geçirilerek imha edilecek.
Söz konusu gıdaları üreten, ithal eden, kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda işletmecilerine, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 günden 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.