Tarım ve Orman Bakanlığı’nın geçtiğimiz günlerde duyurduğu “Güçlü Besi Güçlü Üretim Projesi”, kamuoyunda tartışmalara yol açmaya devam ediyor. Proje ile, soy kütüğüne kayıtlı olmayan sütçü hayvanların etçi ırklarla melezlenmesi ve böylece hem kırmızı et üretiminin artırılması hem de üreticiye yeni bir gelir kapısı açılması hedefleniyor. Ancak özellikle cinsiyeti belirlenmiş sperma kullanımına verilen yüksek destek, projenin şeffaflığına dair soru işaretlerini beraberinde getirdi.
Bakan Yumaklı’nın projeyi açıklamasının hemen ardından, Tarım Bakan Yardımcısı Ahmet Gümen’in eski ortağı olduğu Elit Gen Hayvancılığın, “Sütçüye Etçi! Mükemmel Bir Kombinasyon” sloganıyla reklam kampanyasına başlaması dikkatlerden kaçmadı. Kamuoyunda, şirketin böylesine hızlı bir refleks göstermesi “önceden bilgilendirilmiş olabilir mi?” sorusunu gündeme taşıdı.
Projeye yönelik asıl tartışma, cinsiyeti belirlenmiş sperma teknolojisinin hangi firmalar üzerinden üreticiye ulaştırılacağı noktasında yoğunlaşıyor. Çünkü bu alanda dünyada öne çıkan ST Genetik’in Türkiye distribütörlüğünü Elit Gen Hayvancılık yürütüyor. Bu durum, devletin destek programı üzerinden üreticilerin dolaylı olarak tek bir firmaya yönlendirilmesi ihtimalini gündeme getirdi.
Tartışmaları derinleştiren bir diğer nokta ise Elit Gen’in Genel Müdürü Yusuf Burucu’nun, aynı zamanda Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (TİGEM) danışman atanmış olması. Bu gelişme, “özel sektör ile kamu arasında çıkar çatışması mı yaşanıyor?” sorusunu daha da güçlendirdi.
Bakan Yardımcısı Ahmet Gümen’in geçmişte şirkette ortaklık bağının bulunması, Elit Gen’in bugün projeden doğrudan fayda sağlayacak bir konumda olması ve projenin açıklanır açıklanmaz reklam çalışmalarına başlanması, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Eleştiriler, “Proje gerçekten et açığını kapatmayı mı amaçlıyor, yoksa belirli firmalara ticari menfaat sağlamak için mi kurgulandı?” noktasında yoğunlaşıyor.
Tarım Bakanlığı’nın bu iddialara karşı sessiz kalması ise güven sorununu derinleştiriyor. Sektör temsilcileri, şeffaflığın sağlanması için projenin tüm detaylarıyla açıklanmasını, destek mekanizmasının hangi firmaları kapsadığının netleştirilmesini ve olası çıkar çatışmalarına ilişkin kamuoyunun bilgilendirilmesini talep ediyor.
Öte yandan üretici kesimde de kaygılar artıyor. Verilen desteğin, küçük ve orta ölçekli yetiştiriciler için mi yoksa yalnızca belirli teknolojiyi sağlayan firmalar için mi avantajlı olacağı sorusu gündemde. Elit Gen Hayvancılık’ın hızlı reklam çıkışı, bu kaygıları daha da besledi.
Sonuç olarak, Türkiye’nin kırmızı et açığını kapatma iddiasıyla duyurulan proje daha yolun başında tartışmalara gömülmüş durumda. Bakanlık sessizliğini sürdürürken, kamuoyunun yanıt beklediği sorular ise her geçen gün çoğalıyor.
